اختراع حاصل ایده های خلاقانه ی ذهنی فرد می باشد که در راستای رفع نیازهای انسانی قدم برمی دارد.
هر مخترعی میخواهد مالک ایده ی خود باشد و تلاش خودش را به ثبت برساند. برای حمایت از اختراع تان و بهره مندی از مزایای آن لازم است آن را به ثبت برسانید.
همراه شتاب دهنده بیزمش شوید تا مراحل ثبت اختراع را مرور کنیم.

چه کسی می تواند تقاضای ثبت اختراع کند؟!

• جدید باشد و در هیچ کجای دنیا منتشر نشده باشد
• ابتکاری باشد و بتواند مشکلی را حل کند در غیر این صورت بعنوان اختراع ثبت نخواهد شد
• در صنعت کاربرد داشته باشد

اختراعات غیر قابل ثبت

اگر اختراع شما جزو یکی از موارد زیر باشد، از آن حمایت نمی شود:
• کشفیات،نظریه های علمی،روش های ریاضی و آثار هنری
• طرح ها و قواعد انجام کار تجاری و سایر فعالیت های ذهنی و اجتماعی
• روش های تشخیص و معالجه ی بیماری های انسان یا حیوان ( این قانون شامل فرآورده های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روش های مزبور نمی باشد)
• منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده ی آن ها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آن ها
• آنچه قبلا در فنون و صنایع پیش بینی شده باشد.
• اختراعاتی که بهره برداری از آن ها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.

مراکز قانونی ثبت اختراع در ایران و خارج از کشور

برای ثبت اختراعات داخلی یا خارجی باید با مراکز متفاوتی ارتباط بگیرید. امروزه غالبا انجام فرایند های ثبت اختراع بصورت الکترونیکی قابل انجام است.
از جمله مهم ترین مراکز عبارتند از:

مرکز مالکیت معنوی

این مرکز یک نهاد قانونی ثبت اختراع در ایران است که زیرمجموعه ی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می باشد.
بررسی فرایند های ثبت اختراع فقط از طریق وبسایت این مرکز امکان پذیر است. ابتدا افراد با مراجعه به وبسایت باید اظهارنامه ی ثبت اختراع خود را تکمیل کرده و منتظر دریافت ابلاغیه باشند.

کنوانسیون پاریس

ایران سالهاست که به این کنوانسیون ملحق شده. افرادی که قصد ثبت اختراع خود را در سطح بین المللی دارند باید با مراکز بین المللی از جمله کنوانسیون پاریس ارتباط بگیرند
ثبت اختراع بین المللی از این طریق به این صورت است که مخترع بعد از گذشت ۱۲ ماه از ثبت اختراع در کشور خود، این کار را عینا در یکی از کشور های دیگر انجام دهند.

سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)

این سازمان دارای سابقه طولانی در زمینه ثبت اختراع متعدد و حمایت از مخترعین است. ایران حدود ۲۰ سال عضو این سازمان است و افراد می توانند برای ثبت اختراع خود از این سازمان بهره ببرند

معاهده PCT

مراحل ثبت اختراع از این طریق ممکن است با هزینه و زمان بیشتری همراه باشد اما بسیاری از افراد از این روش برای ثبت اثر خود استفاده میکنند زیرا مدت زمان بیشتر از ۱۲ ماه را در اختیار افراد میدهد و همچنین از احتمال سرقت اثر خود جلوگیری می کنند.
این معاهده تحت حمایت سازمان جهانی مالکیت فکری است و دفتر اصلی ان در سوئیس قرار دارد.

مراحل ثبت اختراع در ایران

برای این منظور باید به (وبسایت اداره ی مالکیت صنعتی) مراجعه کنید. اطلاعاتی که برای ثبت لازم است به دو دسته تقسیم می شود:

۱. مشخصات فردی مالک و مخترع

شما بعنوان یک مخترع باید تمامی مدارک شناسایی خود را اسکن کرده و در وبسایت اداره ی مالکیت قرار دهید
مخترع الزاما مالک اختراع نیست و گاهی اختراع به سفارش فردی انجام شده

۲. مشخصات فنی اختراع

شما برای اختراع مورد نظر خود باید نامی برای آن انتخاب کنید و اطلاعات فنی آن را خلاصه وار شرح دهید. توجه داشته باشد که مزیت های آن را نام نبرید چون تنها چیزی که مهم است، کارکرد فنی اختراع است.
سپس باید ضمایمی از جمله توصیف اختراع را بارگزاری کنید و نکات زیر را رعایت کنید:
• تعیین حوزه ی کارکرد اختراع
• هدف شما از این اختراع
• اثبات جدید بودن اختراع
• شرح کامل روش کارکرد اختراع (کارشناس آن را مطالعه میکند و حتی آنرا پیاده سازی میکند)
• شرح مزایای اختراع

بعد از اتمام کار های اداری، مرحله ی بعدی ثبت اظهار نامه است که باید شامل اطلاعات زیر باشد:
• نام، تابعیت، شماره ملی، آدرس، شغل متقاضی و کد پستی محل سکونت
• عنوان اختراع
• تعداد صفحات اظهارنامه و توضیح خلاصه وار اطلاعات ضروری
• تعیین حوزه ی کاربردی اختراع
• درخواست مخترع درصورتی که نمی خواهد اسم او آورده شود
• رسید پرداخت هزینه ها
بعد از ثبت اظهارنامه درخواست فرد بررسی می شود. کارشناسان طبق اظهارنامه مربوطه نسبت به پذیرش یا رد اثر اقدام میکنند.

• رد اثر:

ممکن است کارشناس مربوطه، اثر را فاقد الزامات قانونی برای ثبت اختراع بداند که یکی از مهم ترین دلایل آن تکراری بودن اختراع است.

• برطرف کردن نقص:

گاهی اوقات اظهارنامه ی ثبت اختراع فرد رد نمیشود و از فرد خواسته می شود که ایرادات احتمالی را برطرف کند. درصورتی که اظهارنامه برخلاف مقررات باشد، رد می شود.

• ابلاغیه ی ثبت اختراع:

اگر اظهارنامه منطبق با استاندارد ها باشد و کارشناسان آن را تایید کنند، ابلاغیه ثبت اختراع برای فرد صادر می شود. بعد از آن تا ۳۰ روز فرصت پرداخت هزینه ی ثبت اختراع و انجام دیگر مراحل اداری به فرد داده می شود.

هزینه ی ثبت اختراع

• هزینه ی ثبت اختراع داخلی

هزینه ی ثبت انواع آثار در وبسایت مرکز مالکیت معنوی ذکر شده است. هزینه ی داخلی به دو بخش اشخاص حقیقی و حقوقی تقسیم شده است. این هزینه ها شامل موارد زیر است:
• هزینه ی ثبت سالانه
• هزینه ی رسیدگی به اعتراض تقاضای ثبت کمیسیون
• جریمه ی تاخیر در پرداخت هزینه ی سالانه
• حق ثبت اظهارنامه
• هزینه ی اصلاح اظهارنامه
• هزینه ی صدور گواهی المثنی
و… .

• هزینه ی ثبت اختراع بین المللی

افراد بعد از ثبت اختراع خود در داخل کشور میتوانند نسبت به ثبت بین المللی آن اقدام کنند که این هزینه معمولا بیشتر است.
به طور کل هزینه ثبت اختراع بین‌المللی شامل موارد زیر است:
• هزینه ثبت اختراع در داخل کشور
• هزینه جستجوی مقدماتی
• هزینه ثبت اظهارنامه
• هزینه اداره دریافت‌کنندگان ایران برای بررسی و انتقال اظهارنامه به دفتر بین‌المللی

مزایای ثبت اختراع:

برخی مزایای ثبت اختراع عبارتند از:

۱ـ فروش گواهی ثبت اختراع

۲ـ تاسیس شرکت دانش بنیان دانشگاهی با موضوع اختراع

۳ـ امکانات شرکت در جشنواره ها و مسابقات بین المللی نوآوری ها

۴ـ عضویت در بنیاد ملی نخبگان

۵ـ استفاده از تسهیلات خدمت سربازی